- κρυόλιθος
- Ορυκτό του νατρίου, με χημικό τύπο Να3ΑlF6. Παρουσιάζει το φαινόμενο του πολυμορφισμού, δηλαδή κρυσταλλώνεται στο μονοκλινές σύστημα σε κανονική θερμοκρασία, ενώ σε θερμοκρασίες πάνω από 550°C οι σχηματιζόμενοι κρύσταλλοι ανήκουν στο κυβικό σύστημα. Οι καλά διαμορφωμένοι κρύσταλλοι είναι αρκετά σπάνιοι και άχρωμοι, όταν παρουσιάζονται καθαροί· αν και ανήκουν στο μονοκλινές σύστημα, έχουν κυβοειδή μορφή. Γενικά, ο κ. συναντάται σε συσσωματώματα και έχει συνήθως χιονόλευκο χρώμα, άλλοτε όμως ερυθρωπό ή μαύρο. Έχει σκληρότητα 2,5-3 στην κλίμακα των ορυκτών και ειδικό βάρος 2,95-2,97 gr/cm3. Βρίσκεται σε φλέβες, μέσα σε αρκετά σπάνιους τύπους πηγματιτών. Η κυριότερη χρήση του κ. γίνεται από τη βιομηχανία των ηλεκτρολυτικών στηλών για την εξαγωγή του αλουμινίου.
Το πιο πλούσιο κοίτασμα κ. βρίσκεται στο Ίβιγκτουτ της Γροιλανδίας. Άλλα εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα είναι αυτά του Πάικς Πικ (Κολοράντο, ΗΠΑ) και του Μιας (Ουράλια, Ρωσία).
Δείγμα κρυόλιθου που προέρχεται από το Ίβιγκτουτ της Γροιλανδίας (Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο).
* * *ο(ορυκτ.) άχρωμο ώς λευκό φθοριούχο ορυκτό τού νατρίου και τού αργιλίου που ανήκει στις ανόργανες αλογονούχες ενώσεις.[ΕΤΥΜΟΛ. Αντιδάνεια λ., πρβλ. αγγλ. cryolite < cry(o)- (< κρύος, τὸ) + lite < -lithe (< λίθος)].
Dictionary of Greek. 2013.